Veel kunst vind ik in dat opzicht niet voldoende gelukt (ook van mezelf). Ik kan het werk dan vaak nog wel waarderen om andere redenen.

De kunstwerken die overblijven hebben voor mij iets heel bijzonders. Het lijkt dan alsof de kunstenaar zich heeft laten leiden door een inspiratie haast buiten zich/haarzelf.

In mijn werk zoek ik naar het essentiële, het echte. Datgene wat overblijft, als je de verhullende oppervlakte weghaalt. De truttigheid en de mooipoetserij die veel mensen op de werkelijkheid proberen te plakken, daar ben ik allergisch voor.

Bloemen zijn mooi, vinden we bijvoorbeeld collectief. Maar bloemen zijn de geslachtsorganen van planten, en geslachtsorganen van dieren en mensen zijn opeens taboe. Zie ook de commotie rondom Robert Mapplethorpe die beide fotografeerde. Tegelijkertijd vinden veel mensen een `mooi' vrouwenlijf -weliswaar met kop, armen en benen afgehakt!- weer kunst. Dit gaat mijn begrip te buiten.

Onze (op klassiek-griekse idealen gestoelde) westerse esthetiek roept bij mij regelmatig zelfs weerzin en woede op. Ik kan ook slecht tegen het hypen van dingen, en de eindeloze reclame die ons overspoelt. De fascinatie met de buitenkant lijkt in onze hele cultuur centraal te staan.

Daarentegen word ik vaak geraakt door afrikaanse beelden, en door speelse, verwonderende, devotionele/spirituele of kinderlijke afbeeldingen.

Ook word ik geraakt door wat ik `eerlijk' realisme noem. Ik bedoel een weergave van een stukje werkelijkheid, met alle belevingsaspecten, emotionele en spirituele lagen die er aan vast zitten. Bij Van Gogh ervaar ik deze achterliggende lagen, terwijl de meeste foto's een plat stukje papier blijven (dat op zich wel aardig kan zijn, daar niet van).

Wat `het joodse bruidje' van Rembrandt voor mij zo bijzonder maakt, zijn de wederzijdse gevoelens van de geportretteerden die in mijn beleving zijn meegeschilderd.

Onverwachte materialen, onverwacht toegepast, helpen mij om bij diepere lagen te komen. Tijdens het werken laat ik het meeste vanzelf gebeuren, telkens zolang ik een `diepere' stroom voel. In meerdere slagen, waar vaak maanden en regelmatig jaren mee gemoeid zijn, ontstaat zo een werk.

Uiteindelijk zijn wij mensen naar mijn mening te beperkt om ook maar het kleinste stukje werkelijkheid echt te begrijpen. Dit zou je het postmoderne onzekerheidsbeginsel kunnen noemen. Dat postmoderne zit sterk in mijn werk, behalve 1 ding. Postmodernisme is de kunst van het relativeren. Ik grijp liever terug op `primitievere' tradities zoals de afrikaanse en de middeleeuwse, om toch dicht bij de bezieling te blijven die mij als kunstenaar zo dierbaar is.

Als je tot hier gelezen hebt, ben je waarschijnlijk ook geïnteresseerd in mijn visual art blog, over kunst vanuit een persoonlijk en vaak filosofisch perspectief. Een uitgebreid werkstuk filosofie staat op mijn math & science & philosophy blog.

Afbeeldingen en teksten © Franka Waaldijk 1982-2019, tenzij anders aangegeven. Met correcte toeschrijving is sharing op social media (waaronder websites en blogs) toegestaan voor persoonlijke niet-commerciële niet-politieke doeleinden. Klik voor privacy beleid.